teo – Curriculum

	Leerfase 1: Herhalen	Leerfase 2: Samenvatten	Leerfase 3: In eigen woorden weergeven	Leerfase 4: Interpreteren	Leerfase 5: Analyseren & concluderen	Leerfase 6: Reflecteren & evalueren
Wat doen leerlingen?	Gebruiken de informatie letterlijk of bijna letterlijk uit de bron om de vraag te beantwoorden.	Selecteren de belangrijkste informatie en geven deze kort weer.	Geven de kern van de informatie weer in hun eigen taal.	Leggen uit wat de informatie betekent in relatie tot de vraag.	Leggen verbanden, benoemen verschillen/overeenkomsten en trekken conclusies.	Blikken terug op hun aanpak, leggen keuzes uit en evalueren hun werkwijze.
Deelaspecten / vaardigheden	Relevante informatie herkennen Citeren of overschrijven Letterlijk begrip tonen	Hoofd- en bijzaken onderscheiden Informatie verkorten Structuur herkennen	Herformuleren Begrip aantonen Eigen taalgebruik toepassen	Impliciete betekenis herkennen Informatie koppelen aan de vraag Redeneren	Vergelijken Verbanden leggen Argumenteren Conclusies formuleren	Keuzes motiveren Reflecteren op strategie Zelfevaluatie uitvoeren

Aspect	Leerfase 1: Klassikaal / intensieve begeleiding	Leerfase 2: Met ondersteuning / klassikale input	Leerfase 3: Zelfstandig (selectie)	Leerfase 4: Zelfstandig (structuur)	Leerfase 5: Zelfstandig (doelgericht kiezen)	Leerfase 6: Zelfstandig (verantwoorden en evalueren)
1. Selectie van relevante inhoud	Duidt met hulp aan wat mogelijk belangrijk is.	Selecteert relevante informatie met begeleiding of klassikaal voorbeeld.	Selecteert zelfstandig wat inhoudelijk past bij de informatievraag.	Gebruikt enkel inhoud die rechtstreeks bijdraagt aan het antwoord.	Maakt duidelijke keuzes over wat hij/zij wel of niet gebruikt, afgestemd op doel en vraag.	Verantwoordt welke inhoud is geselecteerd of weggelaten en waarom, in functie van de informatievraag.
2. Zelfstandigheid tijdens verwerking	Werkt enkel onder begeleiding.	Werkt met hulp, bijvoorbeeld met invulschema’s of voorbeeldvragen.	Werkt zelfstandig, met gerichte focus op het beantwoorden van de informatievraag.	Verwerkt zelfstandig en doelgericht relevante informatie.	Werkt volledig zelfstandig en houdt rekening met context, doel en publiek.	Werkt zelfstandig én strategisch, afgestemd op het gewenste resultaat.
3. Structurering van informatie	Brengt enkel structuur aan onder begeleiding, vaak klassikaal gestuurd.	Probeert eenvoudige ordening toe te passen met hulp.	Brengt beperkte of intuïtieve ordening aan in de informatie.	Brengt logische structuur aan (bijv. chronologie, oorzaak-gevolg, thema’s).	Structuur ondersteunt de duidelijkheid en effectiviteit van het antwoord op de informatievraag.	Structuur is volledig afgestemd op inhoud, doel en publiek; versterkt de communicatie van het antwoord.
4. Doelgerichtheid van keuzes	Maakt enkel keuzes op aanwijzing van de leerkracht.	Maakt eenvoudige keuzes met hulp of suggesties.	Maakt eigen keuzes, maar onderbouwt die nog niet.	Maakt bewuste keuzes die inhoudelijk passen bij de informatievraag.	Maakt afgewogen keuzes die functioneel zijn voor doel, publiek en context.	Verantwoordt keuzes inhoudelijk én functioneel, in relatie tot de informatievraag en de verwerking.
5. Verantwoorden en reflecteren	Denkt nog niet na over zijn aanpak.	Reflecteert kort en met hulp (klassikaal of via invulblad).	Denkt na over zijn aanpak, maar formuleert die nog niet gericht.	Kan kort uitleggen waarom hij bepaalde informatie gebruikte of ordende.	Reflecteert gericht op kwaliteit, relevantie en effectiviteit van de eigen aanpak.	Evalueert kritisch zijn verwerking en benoemt sterktes, zwaktes en mogelijke verbeteringen.

Aspect	Leerfase 1 Tweede bron zoeken	Leerfase 2 Informatie vergelijken	Leerfase 3 Zelfstandig controleren	Leerfase 4 Werken met verschillende bronnen	Leerfase 5 Beoordelen van correctheid	Leerfase 6 Evalueren en verantwoorden
Vaardigheid	Gericht zoeken	Vergelijken	Zelfstandig informatie controleren	Werken met verschillende bronsoorten	Beoordelen en onderbouwen	Reflecteren en verantwoorden
Focus	Zoekt actief een tweede bron om informatie te controleren	Vergelijkt informatie uit twee bronnen en benoemt duidelijke overeenkomsten of verschillen	Controleert zelfstandig of informatie klopt aan de hand van minstens twee betrouwbare bronnen	Vergelijkt informatie uit verschillende soorten betrouwbare bronnen (zoals nieuws, onderzoek, expertbron) om juistheid te bepalen	Beoordeelt of informatie correct is en onderbouwt dat met verwijzingen naar specifieke bronnen	Evalueert het eigen bronnenonderzoek en licht gemaakte keuzes en werkwijze toe

Aspect	Leerfase 1: oriënterend lezen	Leerfase 2: gericht lezen	Leerfase 3: selecteren	Leerfase 4: noteren	Leerfase 5: herformuleren	Leerfase 6: ordenen
Vaardigheid	Scannen van tekst (titel, tussenkopjes, inleiding, beeldmateriaal)	Lezen met een concrete vraag in het achterhoofd	Herkennen van kernzinnen, feiten, definities en voorbeelden	Schrijven tijdens het lezen; hoofd- van bijzaken scheiden	Begrijpend lezen en parafraseren	Rubriceren, structureren en overzicht creëren
Doel	Inzicht krijgen in de inhoud en opbouw van de bron	Alleen die informatie vinden die echt relevant is	De juiste informatie onderscheiden van minder belangrijke details	Belangrijke informatie overzichtelijk vastleggen	Verzamelde informatie in eigen woorden vastleggen	Verzamelde informatie logisch ordenen voor verdere verwerking

Criteria	Leerfase 1	Leerfase 2	Leerfase 3	Leerfase 4	Leerfase 5	Leerfase 6
1. Auteurschap	Herkent nog geen rol van auteur.	Herkent of een auteur gekend is.	Beoordeelt of de auteur deskundig is.	Legt uit waarom een bepaalde auteur betrouwbaar is.	Weegt auteurschap mee in de keuze van bronnen.	Vergelijkt auteurs en onderbouwt wie betrouwbaarder is.
2. Doel en bedoeling	Herkent het verschil tussen informatieve, commerciële en meningsgerichte bronnen.	Herkent het doel van de bron (bv. informeren of overtuigen).	Beoordeelt de bedoeling achter een bron.	Legt uit waarom de bedoeling van de bron betrouwbaar of niet betrouwbaar overkomt.	Houdt rekening met bedoeling of belang bij het beoordelen van de bron.	Onderbouwt hoe bedoeling of belang invloed heeft op de betrouwbaarheid.
3. Actualiteit	Herkent of een bron recent is.	Herkent of een bron recent is.	Beoordeelt zelfstandig of de bron actueel genoeg is.	Legt uit waarom de actualiteit van de bron al dan niet passend is.	Weegt de actualiteit mee in de keuze van bronnen.	Vergelijkt de actualiteit van bronnen en verantwoordt de keuze.
4. Herkomst en bronvermelding	Herkent herkomst nog niet als criterium.	Herkent in grote lijnen de herkomst van een bron.	Beoordeelt of er duidelijke bronvermelding is.	Legt uit waarom de herkomst meespeelt in de betrouwbaarheid.	Kiest bewust bronnen met duidelijke of erkende herkomst.	Vergelijkt de herkomst en bronvermelding van verschillende bronnen.
5. Inhoudelijke kwaliteit	Herkent inhoud nog niet als betrouwbaarheidscriterium.	Herkent inhoud nog niet als betrouwbaarheidscriterium.	Maakt een eerste inschatting van de inhoud.	Maakt een eerste inschatting van de inhoud.	Beoordeelt of de bron goed onderbouwd is.	Vergelijkt de inhoudelijke kwaliteit van meerdere bronnen.
6. Vorm en taalgebruik	Herkent vorm nog niet als betrouwbaarheidscriterium.	Herkent vorm nog niet als betrouwbaarheidscriterium.	Herkent opvallend gekleurd taalgebruik of vormfouten.	Herkent opvallend gekleurd taalgebruik of vormfouten.	Beoordeelt stijl, opmaak en taalgebruik van de bron.	Vergelijkt bronnen op vorm en taalgebruik.
7. Objectiviteit en bias	Herkent nog geen gekleurde of eenzijdige informatie.	Herkent nog geen gekleurde of eenzijdige informatie.	Herkent voor het eerst mogelijke bias.	Herkent voor het eerst mogelijke bias.	Beoordeelt of een bron (on)partijdig is.	Legt uit hoe (gebrek aan) objectiviteit invloed heeft op betrouwbaarheid.
8. Consistentie met andere bronnen	Herkent nog geen vergelijking tussen bronnen.	Herkent nog geen vergelijking tussen bronnen.	Herkent nog geen vergelijking tussen bronnen.	Herkent nog geen vergelijking tussen bronnen.	Herkent overeenkomsten of verschillen tussen bronnen.	Vergelijkt bronnen inhoudelijk en gebruikt dat bij zijn beoordeling.

Aspect	Leerfase 1	Leerfase 2	Leerfase 3	Leerfase 4	Leerfase 5	Leerfase 6
Bronnen selecteren	Kiest met hulp een begrijpelijke bron	Kiest gericht een passende bron	Kiest zelfstandig een bron op inhoud en duidelijkheid	Vergelijkt bronnen en kiest de meest bruikbare	Kiest bronnen met voldoende diepgang	Kiest bronnen met voldoende diepgang, onderbouwt en evalueert
Relevantie	Herkent globaal of iets met het onderwerp te maken heeft	Ziet of een bron antwoord geeft op de vraag	Kiest zelfstandig of een bron inhoudelijk bruikbaar is	Vergelijkt bronnen op inhoudelijke bruikbaarheid	Maakt een inschatting van de inhoudelijke waarde van bronnen	Ondebouwt de inschatting van de inhoudelijke waarde van bronnen
Begrijpbaarheid	Herkent met hulp of een bron begrijpelijk is.	Kiest zelfstandig een bron die begrijpelijk oogt.	Beoordeelt zelfstandig of de inhoud van een bron begrijpelijk is.	Vergelijkt meerdere bronnen op begrijpelijkheid en betrekt dit bij de bronkeuze.	Kiest een bron die begrijpelijk en geschikt is voor het beantwoorden van de vraag.	Onderbouwt waarom een bron begrijpelijk en geschikt is voor het beantwoorden van de vraag.
Duidelijkheid	Herkent met hulp of een bron duidelijk is.	Kiest zelfstandig een bron die duidelijk oogt.	Beoordeelt zelfstandig of de inhoud van een bron duidelijk is.	Vergelijkt meerdere bronnen op duidelijkheid en betrekt dit bij de bronkeuze.	Kiest een bron die duidelijk en geschikt is voor het beantwoorden van de vraag.	Onderbouwt waarom een bron duidelijk en geschikt is voor het beantwoorden van de vraag.
Diepgang	Nog niet van toepassing	Nog niet van toepassing	Kiest bron met basisinformatie	Kiest bron met voldoende inhoud voor vergelijking	Kiest bronnen met voldoende diepgang die passen bij (deel)vragen van het onderzoek of project	Kiest en verantwoordt bronnen met voldoende diepgang die passen bij (deel)vragen van het onderzoek of project

Leerlingen beoordelen eerst of een bron begrijpelijk is. Dit is logisch, want als de taal, begrippen of uitleg te moeilijk zijn, kunnen ze de informatie niet goed verwerken of gebruiken – hoe duidelijk en overzichtelijk de bron er ook uitziet. Pas als ze de inhoud begrijpen, kijken ze naar de duidelijkheid: is de bron logisch opgebouwd, gemakkelijk te navigeren en is oogt de vormgeving mooi? Duidelijkheid zorgt ervoor dat leerlingen informatie sneller en efficiënter kunnen vinden. Vervolgens beoordelen ze de diepgang van de bron: biedt deze voldoende inhoud om hun (deel)vragen te beantwoorden?

Aspect	Leerfase 1	Leerfase 2	Leerfase 3	Leerfase 4	Leerfase 5	Leerfase 6
Zoekmiddel kiezen	Opgegeven zoekmiddel	Bewuste keuze uit opgegeven opties	Zelfstandig geschikte zoekmiddelen kiezen	Zelfstandig passende zoekmiddelen kiezen	Doordachte selectie van zoekmiddelen	Onderbouwde selectie van zoekmiddelen
Zoekwoorden gebruiken	Zoekwoorden onder begeleiding of klassikaal gekozen	Eigen zoekwoorden, met hulp indien nodig	Eigen zoekwoorden	Relevante zoekwoorden	Verfijnde zoekwoorden	Flexibele en strategische zoekwoorden
Zoekopdracht bijsturen	Nog niet van toepassing	Verbeteren, met hulp indien nodig	Zelfstandig bijsturen	Bewust bijsturen	Doordacht bijsturen	Doordacht bijsturen en aanpak evalueren
Zoekresultaten vergelijken	Nog niet van toepassing	Nog niet van toepassing	Nog beperkt	Zelfstandig vergelijken	Kritisch vergelijken	Kritisch en verantwoord vergelijken
Zoekstrategie plannen	Nog niet van toepassing	Nog niet van toepassing	Beperkt plannen	Zelfstandig plannen	Doelgericht plannen	Voorbereid, onderbouwd en geëvalueerd plannen

Zoekmiddelen zoals Bing, Canva (voor ideeën en ontwerpen), ChatGPT (voor uitleg of brainstorm), DuckDuckGo, Ecosia, Google afbeeldingen, Google Assistent, Google Lens, Google Maps, Google nieuws, Google Scholar, Google Translate, Google zoeken, Informatieve websites, Online woordenboeken, Pinterest, Portaalsites, Prezi search, Siri, Slideshare, Thinglink (voor interactieve info), Vimeo, Wikipedia, Webshops, WolframAlpha, YouTube, ...

Leerlijn	Informatievraag	Wat doet de leraar?
Leerfase 1	eenvoudige aangereikte informatievraag	Reikt het onderwerp aan, stelt samen met de klas de vraag op of stuurt dit proces sterk. Helpt bij het verwoorden en begrijpen van de vraag.
Leerfase 2	gerichte informatievraag	Biedt voorbeelden of denkvragen aan, helpt bij het afbakenen van het onderwerp en denkt mee in het formuleren van een gerichte vraag. Stimuleert leerlingen om zelfstandig te proberen, met hulp indien nodig.
Leerfase 3	heldere informatievraag	Geeft een thema of keuzeopties aan, moedigt zelfstandig formuleren aan en geeft gerichte feedback op helderheid en focus van de vraag. Stelt verduidelijkende vragen als de formulering vaag of te breed is.
Leerfase 4	doelgerichte informatievragen	Daagt de leerling uit om de informatievraag te verbinden aan een groter probleem of onderzoeksvraag. Ondersteunt bij het analyseren van verbanden en controleert of de vragen aansluiten op het beoogde doel.
Leerfase 5	gestructureerde en samenhangende informatievragen	Reflecteert mee op de logica, volgorde en samenhang van de vragen. Helpt de leerling bewust keuzes te maken die het onderzoek of project structureren. Grijpt enkel in waar nodig voor verdieping of duidelijkheid.
Leerfase 6	onderzoekbare en verdiepende informatievragen	Treedt op als klankbord. Stelt verdiepende, kritische vragen over relevantie, haalbaarheid en diepgang. Laat de leerling zelf keuzes maken en argumenten verwoorden. Begeleiding is coachend en van op de zijlijn.